Publikacje

Modelowanie zachowań strategicznych w gospodarce: Jean Tirole - Nagroda Nobla w dziedzinie ekonomii w 2014r. - Adam Noga

Napisał

Adam Noga 

Modelowanie zachowań strategicznych w gospodarce: Jean Tirole - Nagroda Nobla w dziedzinie ekonomii w 2014r.

 

Wprowadzenie

Jean Tirole, francuski matematyk i ekonomista urodzony w 1953 r., laureat Nagrody Banku
Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii w 2014 r., jest mistrzem modelowania
intencjonalnych, koniekturalnych zachowań strategicznych podmiotów gospodarczych
i całych gospodarek. Jest też sam modelowym przykładem – skutecznego jak się okazało
– kandydata do ekonomicznego Nobla.


Mistrzostwo w modelowaniu zachowań strategicznych J. Tirole zawdzięcza przede
wszystkim fenomenalnemu opanowaniu matematycznej teorii gier i wyłonionej z niej teorii
aukcji oraz teorii informacji. Ekonomiczne wykorzystanie tych teorii było już wielokrotnie
honorowane Nagrodami Nobla. Wystarczy przypomnieć tylko: H. Simona, J. Nasha,
J. Harsanyi’ego, R. Seltena, J. Mirrleesa, W. Vicreya, R. Aumanna, T. Schellinga,
L. Hurwicza, E. Maskina, R. Myersona, M. Spence’a, J. Stiglitza, A. Rotha i L. Shapleya.
Francuski ekonomista jest więc tutaj kontynuatorem niezwykle doniosłego i wciąż
ogromnie obiecującego metodologicznie nurtu w teorii ekonomii i w wielu innych naukach
(np. w tym nurcie jest rozważany tzw. dylemat więźnia wymyślony przez M. Dreshera
i M. Flooda w 1950 r., pasjonujący do dnia dzisiejszego socjologów, psychologów,
prawników, biologów, oczywiście matematyków i przedstawicieli wielu innych nauk). Modelowane
w ramach matematycznej teorii gier, takie zjawiska, jak strategie czy ogólniej
oddziaływanie jednych podmiotów na drugie, jest szczególnie bliskie wielu działom nauk
ekonomicznych i nauk o zarządzaniu, w tym szczególnie dotyczących konkurencji, regulacji
czy zarządzania strategicznego. Zjawiska takie analizuje się w dyscyplinie ekonomicznej,
która w literaturze anglosaskiej nosi nazwę Industrial Organization. Jean Tirole jest
autorem podręcznika pod tytułem The Theory of Industrial Organization, którego pierwsze
wydanie ukazało się w 1988 r., a od tamtej pory pojawiło się jego kilkanaście następnych
wydań. 

Czytany 2469 razy